Finans sektörünün yeni gözdesi Blockchain
Yakın gelecekte büyük bir yaygınlık kazanması beklenen ve müşterilerle aracıları ortak bir platformda aracısız buluşturmayı amaçlıyor.
Son 20 yıldır internetin iş dünyasının bir çok alanına ve toplum organizasyonlarına devrimsel nitelikte buluşlar sağladı. Bu buluşlar hayatımızı kolaylaştırmakla birlikte yaşamın daha üretken ve canlı kıldı ancak insanların ve kurumların birbirleri ile yaptığı işlem yönetimi hiç değişmedi. Blockchain ise gelişimi ile beraber önümüzdeki yıllarda bu alana açıklık ve verimlilik getirebilecek kapasitede. Peki Blockchain tam olarak nedir?
Blockchain adı verilen ve Türkçe’ye blok zinciri olarak çevirebileceğimiz dijital hesap defteri, fonksiyonunda daha güvenli ve bir merkezi kuruma bağlı kalınmaksızın dünyadaki kullanıcılar tarafından yapılan işlemlerin kontrol edilmesini sağlayan bir veri tabanıdır. Bitcoin’in altında yatan bu teknoloji ile sağlık ,müzik, oyun, film alışverişi; şirketler ve devlet kurumları ve finans sektörü gibi bir çok alanda yapılan işlemlerin daha güvenilir ve şeffaf bir ortamda gerçekleştirilmesini sağlayarak daha yetkin ve üretken ortam sunuyor.
Ayrıca şirketlerin evrak ve diğer firmalarla yaptıkları işlemlerinin maliyetini ve karmaşıklığını en aza indirerek işlemlerin daha hızlı yapılmasını sağlıyor. Örneğin, menkul kıymet işlemlerinin günler yerine dakikalar içinde yapabiliyor ve şirketlerin ürünlerinin akışını, alacak ve verecek hesaplarını kontrol etmesini kolaylaştırarak ürünlerin sorun oluşması halinde geri toplanması gibi sorunları en aza indirerek iş verimini arttırıyor.
Alıcı ve tedarikçi ile olan alışverişlerin dijital ortamda ortak bir hesap defteri oluşturarak karışıklığı ve uyuşmazlığı giderebilen sistemin temel çalışma prensibini şu şekilde açıklayabiliriz :
İlgili taraflar arasında iş ağı kurarak ortak bir dijital hesap defteri oluşturur. Bu ağ yapısı sadece iki tarafa özel olacak yani başka katılımcı olmak için izin alınması gerekecek. Taraflar kendilerinin belirledikleri kuralları koyup işlemlerin o şekle göre işlemesi sağlanabilir. Ve şirketler arasındaki oluşturulan ağda kriptografi teknolojisi kullanılarak sistem güvende olacak. Ağda yapılacak tüm işlemler fikir birliği ile gerçekleştirecek. Dijital hesap defteri üzerinde yapılan son işlemler, sonradan üzerinde oynanılmaması için değiştirilemez olup bilginin aslının açık olmasını sağlanacak böylelikle Blockchain sistemi, taraflar arasındaki anlaşmazlığı düşürerek işletmelerin daha verimli ve az masraflı olmasını sağlayacak.
Yalnız bu teknoloji hayatımıza kolaylık getirdiği kadar birçok firmanın, sektörün iflasına yol açabilir. Üreticiyi tüketici ile buluşturan her türlü aracıların öneminin azalabileceği ve sistemi bünyesine katmayan bankaların kan kaybedeceği konuşuluyor.
BNY Mellon, Deutsche Bank, Bank of America, Goldman Sachs, Citigroup, Santander,Credit Suisse ve UBS gibi dünyanın önde gelen bankalar ve kuruluşlar, bu teknoloji için yüksek yatırımlar ve araştırma laboratuvarları kuruyor. IBM’ın raporuna göre Blockchain 2017’nin sonunda bankların yüzde 15’ inde kullanılacağı öngörülüyor. Bazı bankalar ise sistemin kullanımın zor olduğunu idda ediyor ancak genel görüşe bakarsak sistem bankacılık sektörünün geleceği olabilir.